Jinekomasti

Jinekomasti

Jinekomasti

Bir erkek memesinin, değişik nedenlerle, normalden daha büyük boyutlara ulaşarak kadınsı bir görünüş almasına “erkekte göğüs büyümesi” veya “jinekomasti” denir. Erkekte meme büyümesi tek veya çift taraflı olabilir. Jinekomasti ameliyatı veya jinekomasti tedavisi başlıkları altında inceleyebileceğimiz bu konu bazen altta yatan başka bir sağlık sorununun belirtisi de olabilmektedir. Ergenlik döneminden itibaren ortaya çıkabilen jinekomasti durumu herhangi bir hastalık sonucunda oluşmasa dahi ciddi psikososyal sorunlar oluşturma potansiyeline sahiptir.

Özellikle genç erkekler toplum içerisinde havuza denize girme gibi faaliyetlerden kaçınır, arkadaşları arasında soyunmaktan çekinir, sosyal izolasyona yönelirler. İstedikleri kıyafetleri giyemezler, büyümüş olan göğüslerini gizlemek için omuzlarını içeri verip öne doğru eğilirler ve kalıcı postural bozukluklar oluşabilir. Jinekomasti tedavisi yani erkekte meme küçültme ameliyatı günümüzde erkekler arasında en sık yapılan ameliyatlardan bir tanesidir ve son derece yüz güldürücü ve kalıcı sonuçlar alınabilmektedir.

 

Erkekte Meme Büyümesinin (Jinekomastinin) Nedenleri

Ameliyatla tedavi edilen jinekomasti olgularının %85’inde erkek göğsünün neden büyüdüğüne dair belirgin bir neden saptanamaz yani idiyopatiktir.  %15’lik kısmında ise kanser, endokrin ve metabolik hastalıklar, stres, obezite, travma, viral enfeksiyonlar, bazı ilaçların kullanımı veya ailesel yatkınlık gibi farklı nedenler söz konusu olabilir.

Jinekomasti sadece bir memede veya her iki memede birden gözlenebilir, bazen bir taraf diğerinden daha belirgin olabilir. Doğal veya çevresel nedenlerle hormon seviyelerinde bir artış ya da düşüş gözlenebilir.

  • Doğal Hormonal Değişiklikler

Hormonlar erkeklerde ve kadınlarda değişik oranlarda bulunur. Bazı hormonlar kas kitlesi ve kıllanma gibi erkeksi özellikleri belirlerken, bazıları ise meme gelişimi gibi kadınsı özellikleri belirler. Erkeklerde normalde az miktarda bulunan östrojen hormonu yaşamın bazı dönemlerinde artış gösterir ve buna bağlı jinekomasti görülme sıklığı artar.

  • Yenidoğanlarda jinekomasti. Erkek bebeklerin yarıdan fazlası anneden aldıkları östrojen hormonları nedeniyle jinekomasti ile doğarlar. Şişmiş olan meme dokusu genellikle doğumdan 2-3 hafta sonra geriler.
  • Ergenlik döneminde jinekomasti. Ergenlik döneminde jinekomasti sık görülür ve genellikle 6 ay – 2 yıl içerisinde, özel bir tedaviye gerek kalmaksızın, kendiliğinden geriler.
  • İleri yaşlarda jinekomasti. 50 Yaşını aşmış erkeklerde jinekomasti görülme sıklığı tekrar artar. Bu yaş grubunun yaklaşık dörtte birinde hormonal değişime bağlı olarak jinekomasti görülür.
  • İlaçlar
  • Prostat büyümesi veya prostat kanserinde kullanılan anti-androjen ilaçlar
  • Anabolik steroidler ve androjenler.
  • Anksiyete tedavisinde kullanılan diyazepam benzeri ilaçlar.
  • Trisiklik antidepresanlar.
  • Antibiyotikler.
  • Simetidin benzeri ülser tedavisinde kullanılan ilaçlar.
  • Kemoterapi ilaçları.
  • Kalp ilaçları (kalsiyum kanal blokerleri gibi).
  • Metpamid benzeri barsak hareketlerini düzenleyen ilaçlar.
  • AIDS tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar.
  • Alkol ve Uyuşturucular
  • Alkol
  • Amfetamin
  • Marijuana
  • Eroin
  • Metadon

4- Sağlık Koşulları

  • Hipogonadizm. Kliniferter sendromu veya hipofiz yetersizliği gibi hormon üretimini engelleyen durumlarda jinekomasti görülür.
  • Yaşlanma. Özellikle kilolu kişilerde yaşlanma ile birlikte jinekomasti görülme sıklığı artar.
  • Tümörler. Testis tümörleri, sürrenal bezi veya hipofiz bezi tümörleri gibi bazı tümörler hormon dengesini bozarlar.
  • Hipertiroidi. Tiroksin hormonu aşırı üretilir.
  • Böbrek yetmezliği. Diyaliz tedavisi gören hastaların yaklaşık yarısında hormonal değişikliklere bağlı olarak jinekomasti gözlenmekte.
  • Karaciğer yetmezliği ve siroz. Karaciğer sorunlarına bağlı hormonal değişimler ve siroz tedavisinde kullanılan ilaçlara bağlı olarak jinekomasti gelişebilir.
  • Yetersiz beslenme ve açlık. Vücut yeterli besin desteğini alamaz ise hormon seviyeleri bozulur ve buna bağlı olarak jinekomasti gözlenir.
  • Bitkisel Ürünler

Şampuan, sabun veya losyonlarda kullanılan çay ağacı veya lavanta gibi bitkisel yağlar içerdikleri hafif östrojen nedeniyle jinekomastiye yol açabilirler.

Jinekomasti Belirtileri Nelerdir?

Kişinin boy ve kilosu göz önüne alındığında, benzer diğer bireylere göre memelerinin dikkat çekecek ve kıyafetlerinin dışından anlaşılacak şekilde tek veya çift taraflı olarak normalden daha büyük olması jinekomasti belirtilerindendir. Büyüyen memelerde bir miktar ağrı ve hassasiyet de gözlenebilir. Özellikle ergenlik döneminden sonra daha önce herhangi bir büyüme yok iken, tek taraflı olarak bir meme büyümeye başlamış ise altta yatan başka bir hastalığın habercisi olabilir ve mutlaka araştırılmalıdır. Bu konuda başvurulacak doktor Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları uzmanıdır.

Jinekomasti Tanısı Nasıl Konur?

Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları uzmanı tarafından yapılan muayene ile kişinin öz geçmişi ve olası nedenler sorgulanır. Altta yatan olası bir patolojiyi ortaya koymak adına bir takım kan testleri ve radyolojik görüntüleme çalışmaları yapılarak tanı konur.

Jinekomasti Görülme Sıklığı

Erkeklerin yaşamlarında değişik dönemlerde hormonal değişimlere bağlı olarak meme dokularında artış gözlemlenebilir. Yeni doğan bebeklerde anneden geçen östrojen hormonu etkisi ile büyüyen meme dokusu birkaç haftada normal haline döner.

Ergenlik döneminde ise her 100 erkeğin 60’ında farklı düzeylerde jinekomasti durumu gözlenir. Bu döneminin sonunda ise her 100 erkeğin 7’ sinde jinekomasti gözlenir. İlerleyen yaşlarda erkeklerde bazı hormonlarda azalmaya bağlı olarak jinekomasti görülme sıklığında bir artış söz konusudur. Jinekomasti genellikle her iki meme de birden gözlenir. Bir taraf biraz daha fazla olabilir. Meme büyümesine ağrı ve hassasiyet de eşlik edebilir. Özellikle ergenlik dönemi sonrasında gelişen tek taraflı jinekomasti olguları altta yatan başka hastalıklar yönünden etraflıca araştırılmalıdır.

Jinekomasti Tipleri

Büyüyen dokunun yapısına göre;

  • Glandüler Tip: Büyük oranda süt bezleri büyümüştür.
  • Karışık Tip: Hem süt bezleri hem de süt bezlerinin arasında ve çevresindeki yağ dokusunda artış vardır.
  • Yağlı Tip: Büyük oranda yağ dokusu artışı vardır.

Memenin büyüklüğü ve derisinin durumuna göre yapılan başka bir sınıflama:

  • Tip 1: Sadece meme başının altında bir miktar sert meme dokusu bulunur, meme derisi normaldir.
  • Tip 2A: Meme orta derecede büyümüştür ancak deri fazlalığı yoktur.
  • Tip 2B: Meme orta derecede büyümüş ve bir miktar deri fazlalığı vardır. Söz konusu deri fazlalığı ameliyattan sonra kendiliğinden büzülerek normale dönme potansiyeli taşır.
  • Tip 3: Memenin görünümü bir kadın memesi gibi büyüktür ve deri fazlalığı da eşlik eder. Fazla deriyi çıkarmak için ek cerrahi işlem gerekir.

 

Sonuçları Gör